اصلاحات و تغییرات در ساختمان ساز تار

استاد قنبری مهر در بازنگری ساختمان تار در می یابد که طراحی کاسه تار بسیار بی نقص و از زیبایی بخصوصی برخوردار است و گویی از شمایل بدن انسان بهره گرفته است. اما در دسته و سرپنجه امکان تجدید نظر چه به لحاظ زیبایی شناسیِ بصری و چه به لحاظ قوانین فیزیکِ سازسازی وجود دارد.

اصلاح کنیک دسته و سرپنجه:

شکلِ ظاهریِ سرپنجه ی تار در الگویِ قدیم با بدنه و دسته ساز همخوانی ندارد.به این معنا که کاسه تار با انحنا های چشمنوازِ قرینه که البته از قسمتهای دشوار در ساخت این ساز هم به شمار میرود که در ادامه به سکو و دسته ساز میرسد.دسته در قسمت اتصال به کاسه قطور و رو دسته پهن است و این پهنا تا سرپنجه ادامه پیدا میکند. ولی نکته ی ظریف و قابل تامل قطر دسته و عرض رو دسته است با همان ضخامت قسمت اتصال به کاسه تا شیطانک و سرپنجه ادامه پیدا میکند.

قنبری مهر عرض رودسته و قطر دسته را در قسمت بالا دسته و سرپنجه به طور نامحسوسی باریکتر از بالا دسته وا میدارد که همین تغییر کوچک زیبایی چشمگیری به ساختمان ساز هدیه می کند. نوازنده در بالا دسته نیازی به قطور بودن دسته ندارد و با دسته ی باریکتراحساس راحت تری دارد.

از طرفی قسمت بالایی دسته و سرپنجه سبکتر خواهد بودکه خود امری است مهم در حوضه ی نوازندگی و سازسازی.

قنبری مهر سرپنجه ی قدیم تار را کلا مردود می شمارد چرا که به لحاظ بصری با بدنه و دسته هماهنگ نیست اندازه بزرگ نسبت به دسته و کاسه و همچنین خطوط صاف و زوایای ۹۰ درجه دریغ از گوشه ی چشمی از انحنا های زیبای کاسه ی ساز.

و از همه اینها مهمتر جایگاه نا منظم و غیر اصولی گوشی ها در جعبه ی گوشی و در نتیجه ی آن شکست سیمها با زوایای ناهمگون بر لبه ی شیطانک و حتی عدم دسترسی راحت به حفره ی گوشی جهت تعویض سیمها.

در سرپنجه ابتکاری استاد قنبری مهر شکل سر پنجه عوض شده و همراه با دسته به صورت یک تکه تراشیده میشود.

شکل ظاهری آن کاملا بر گرفته از کاسه تار است و وقتی از کنار به ساز نگاه میکنیم انگار دو تار میبینیم که از دسته یکی هستند

یکی نزدیک

یکی در دور دست.

چیدمان گوشی ها منظم و با زاویه ی ملایم نسبت به دسته و شیطانک در جعبه گوشی بسیار خوش فرم و مستحکم قرار گرفته اند.

از روبرو که به ساز نگاه میکنیم متوجه میشویم که عرض جعبه ی گوشی در قسمت اتصال به دسته با عرض دسته برابر است ولی در تاج باریکتر است در نتیجه جعبه ی گوشی زیبا و کشیده حالا با تکنیکی نا محسوس به سمتِ مرکز(خط ِوسط)معماریِ دلنشین و صد البته مستحکم و مقاومی رو پدید می آورد.