مکانیزم کوک در تنبک

روزی استاد ابوالحسن صبا، قنبری مهر را از مشکلاتِ ساز تنبک و تنبک نوازان مطلع میسازد و وی را به زنده یاد استاد حسین تهرانی معرفی مینماید تا قنبری مهر مستقیما با  نوازنده این ساز در ارتباط باشد.

مشکل نوازندگان تنبک بیشتر ناپایداری وضعیت کشش پوست بر اثر تغییرات دما و رطوبت هوا بود. نوسان دمای هوا و میزان رطوبت تاثیر به سزایی در وضعیت کشش پوست دارد و نوازنده یا میبایست با پارچه ای نمدار پوست را مرطوب نگه میداشت و یا حرارت میداد تا کشش پوست را در کنترل داشته باشد.

مکانیزم کوک برای ساز تنبک توسط قنبری مهر طراحی و در کارگاه هنرهای زیبای وزارت فرهنگ و هنر پیش از انقلاب اسلامی ساخته شد.

یک طوق چوبی داخل دهانه ی تنبک زیر پوست قرار می گیرد. این طوق توسط شش پیچ با بهره بردن از مکانیزم مهره و گام دنده طوق چوبی را بالا و پایین میکند و بدین ترتیب کشش پوست توسط آچار مخصوص توسط نوازنده کنترل میشد.

سالها بعد طوق فلزی جایگزین طوق چوبی شد و گوشی ها از پشت کاسه به لبه ی و زیر دستان نوازنده منتقل شدند.

طرح نهایی “تنبک هنموازی” توسط فریدون حلمی تولید و به بازار عرضه می شود.